تیوب یکی از لوازم یدکی اصلی دستگاه برش لیزر co۲ است. این قطعه به دلیل مصرفی بودن، بعد از مدتی کارکردن باید تعویض شود و یا شارژ تیوب لیزر انجام بگیرد. در دستگاه‌های برش لیزرco۲ که مخصوص برش و حکاکی روی غیرفلزات (صنایع چرم، چوب،پلکسی، کاغذ و مقوا ) هستند برای تولید اشعه لیزر از تیوب لیزراستفاده می‌شود. تیوب لیزر از جنس شیشه نسوز،  به شکل استوانه و منبع تولید لیزر در دستگاه‌های برش  لیزر است. البته تیوب لیزر فلزی نیز وجود دارد ولی در ایران بیشتر از تیوب شیشه‌ای استفاده می‌کنند.

شارژ تیوب لیزر یکی از روش هایی است که برای احیای گاز تیوب های شیشه ای سالم در دستگاه های برش لیزر و حکاکی لیزری بکار می رود. در صورتی که تیوب دستگاه لیزر پس از گذراندن عمر مفید خود کارایی تولید پرتو لیزر را از دست داده و مانند سابق توان و قدرت لازم را نداشته باشد و هنوز از لحاظ فیزیکی سالم است و دچار شکستگی نشده باشد، می توان آن را شارژ و دوباره مورد استفاده قرار داد.

شارژ تیوب لیزری

در تیوب لیزر صنعتی از مخلوط گازهای مختلفی مانند هلیوم He، نیتروژن N۲، هیدروژن H۲، زنون Xe و دی اکسید کربن CO۲ به عنوان منبع تولید کننده پرتو لیزر استفاده می شود. جنس تیوب های لیزر CO۲ از فلز، سرامیک و شیشه( معمول ترین تیوب مصرفی) است. طراحی تیوب به گونه ای است که با اعمال ولتاژ مناسب به دوسر آن می توان مولکول هارا به حالت برانگیخته درآورد و تابش لیزری را تولید کرد.

عمر تیوب های لیزر شیشه ای یعنی تا زمانی که هنوز دچار افت عملکرد نشده اند در حدود ۱۰۰۰۰ ساعت ذکر شده است که در عمل کمتر ازین مقدار است.

تعداد دفعات شارژ تیوب لیزر

 چند بار می توان تیوب لیزر را شارژ کرد؟

باید گفت که تعداد دفعات مشخصی وجود ندارد. گاهی تنها یکبار و گاهی چندین بار امکان شارژ تیوب وجود دارد. در صورتی که بهینه ترین تعداد دفعات شارژ ۲ بار است. به دلیل اینکه تزریق دوباره گاز و مهر و موم آن بسیار مهم است اغلب تا دوبار می توان بدون وجود نقص اینکار را انجام داد

علائمی که نشان می دهد نیاز به شارژ تیوب دستگاه لیزر دارید

طول عمر تیوب لیزر معمولاً محدود و بین ۴ تا ۱۰ هزار ساعت است که البته نحوه‌ی نگهداری کاربر هم تاثیر زیادی در افزایش عمر تیوب لیزر دارد.

بعضی از علائمی که به ما نشان می‌دهند تیوب لیزر ما ممکن است نیاز به تعویض داشته باشد عبارتند از:

کاهش توان:

قدرت تیوب لیزر CO۲ با گذشت زمان به تدریج کاهش می یابد. هنگامی که توان خروجی دستگاه برش لیزر به طور قابل توجهی ضعیف شده که راندمان کار را تحت تاثیر قرار می‌دهد، ممکن است لازم باشد که تیوب لیزر را جایگزین کنید.

کاهش کیفیت برش:

یکی از نشانه‌های کاهش کیفیت برش، عملکرد ضعیف دستگاه است. اگر مشاهده کردید که برش‌های شما دیگر مانند گذشته صاف و تمیز نیستند یا برای برش دادن مواد نیاز دارید انرژی بیشتری صرف کنید، این می‌تواند نشانه‌ای از نیاز به بررسی دستگاه باشد. در این شرایط، توصیه می‌شود خدماتی را رزرو کنید که شامل ارزیابی سلامت تیوب لیزر باشد. این کار به شما کمک می‌کند تا قبل از تصمیم‌گیری درباره تعویض تیوب، مطمئن شوید که آیا واقعاً این مشکل دلیل اصلی عملکرد ضعیف شماست یا خیر. با انجام این بررسی، می‌توانید از هزینه‌های اضافی جلوگیری کنید و به بهبود کارایی دستگاه خود بپردازید.

تغییر رنگ پرتو لیزر:

نشانه‌ای دیگر از فرسایش عملکرد یک تیوب لیزر، کاهش شدت پرتو نور و کمرنگ شدن رنگ‌ها است. با گذر زمان، توان تولید پرتو قوی نور در این لوله کاهش می‌یابد که این امر به طور مستقیم بر کارایی پردازش تأثیر می‌گذارد. در نهایت، شدت نور به حدی کاهش می‌یابد که دیگر قادر به برش مؤثر مواد نخواهد بود. این پدیده نه تنها بر کیفیت برش تأثیر می‌گذارد، بلکه می‌تواند موجب ایجاد نقص‌های جدی در عملکرد دستگاه‌های لیزری شود. بنابراین، حفظ کیفیت و کارایی تیوب لیزر از اهمیت بالایی برخوردار است و نیازمند توجه و مراقبت مستمر می‌باشد.

خرابی‌های مکرر:

اگر تیوب لیزر دچار خرابی‌های مکرر باشد و نتواند عملکرد طبیعی خود را حتی پس از تعمیر حفظ کند، ممکن است نشان دهنده این باشد که تیوب لیزر به حد مجاز خود رسیده است و نیاز به تعویض دارد.

دستیابی به عمر مفید:

هر تیوب لیزر CO۲ دارای عمر مفید خود است. پس از رسیدن یا نزدیک شدن به این عمر، حتی اگر مشکل آشکاری وجود نداشته باشد، توصیه می‌شود برای جلوگیری از شکست ناگهانی، آن را جایگزین کنید.

آیا امکان شارژ تیوب لیزر وجود دارد؟

 تیوب دستگاه لیزر را می توان به راحتی شارژ کرد، اما نکات مهمی وجود دارد که باید از آنها را در نظر بگیرید.

اگر بدنه شیشه ای تیوب شما سالم است و هیچ گونه شکستگی یا سوراخی ندارد، می توانید آن را دوباره شارژ کنید. همانطور که می دانید تیوب لیزر یکی از قطعات یدکی دستگاه برش و حکاکی لیزر است که پس از طول عمر آنها (تیوب لیزرهای رسی معمولاً ۱۰۰۰۰ ساعت عمر مفید دارند) باید آن را تعویض یا شارژ کنید. از آنجایی که خرید تیوب لیزر برای شما هزینه گزاف و بسیار سنگینی دارد، شارژ مجدد آن راه حلی بسیار کم هزینه تر از خرید آن برای شما خواهد بود.

نکات مهم در شارژ تیوب دستگاه لیزر

برای اینکه شارژ تیوب لیزر به درستی انجام شود توجه به چند فاکتور که در زیر آمده است، مهم و ضروری است.

کاتالیزور

یکی از پارامترهای عمر تیوب لیزر، کاتالیزور یا تقویت کننده گاز داخل تیوب لیزر است؛ لذا زمانی که عمر تیوب لیزر به پایان می‌رسد، این کاتالیزور از کار افتاده و دیگر توان تقویت گاز را ندارد و این مکانیزم به رنگ صورتی، روی جداره داخلی تیوب لیزر قابل رویت خواهد بود. اگر کاتالیزور ترمیم نشود، پر کردن مجدد گاز و در واقع شارژ تیوب لیزر، عملا در مدت کوتاهی بدون اثر خواهد شد. برای عملکرد صحیح گازهای داخل برای ترکیب دوباره استفاده از تقویت کننده یا همان کاتالیزور مهم است. چراکه همانگونه که اشاه شد برای ترکیب دوباره گاز برای انجام چرخه و زنجیره واکنش ها ضروری است.بنابراین کاتالیزور نیز یکی از مواردی است که در هنگام شارژ باید جایگزین شود تا بتواند عمر مفید خود را دوباره بدست آورد.

 آینه تیوب

دستگاه‌های برش و حک لیزری CO2، آینه‌های ابتدا و انتهای آن است که آینه لیزر انتها، از نوع فلزی از خانواده MO و آینه 95 درصدی جلوی تیوب، از نوع ژرمانیوم است. این آینه‌ها به طور دائم فوتون‌ها را در سرتاسر تیوب دستگاه برش و حکاکی لیزر به حرکت در می‌آورند؛ عمر این آینه‌ها بعد از کارکردی تا حداکثر ده هزار ساعت، دچار فرسایش شدید می‌شوند و در صورت شارژ تیوب‌ لیزر و عدم تعویض آینه‌ها، عملا بدون بازدهی خواهد بود. آینه های نیمه بازتابنده موجود در ابتدا و انتهای تیوب که کار تقویت و همسوسازی تابش برای تولید اشعه موسوم به لیزر را بر عهده دارد پس از گذشت ۱۰ هزار ساعت توانایی خود در بازتاب را از دست می دهند و ممکن است شارژ تیوب بدون تعویض آینه تیوب آنچنان که باید اثر گذار نباشد.

 ترکیب گاز تیوب

ترکیب و میزان گازی که برای شارژ تیوب استفاده می شود باید صحیح و طبق اصول باشد. در شایط عادی مخلوط گاز شامل ۱۰٪ هلیوم، ۱۰٪ CO۲ و ۸۰٪ نیتروژن است. در صورت عدم رعایت این ترکیب و یا اعمال ولتاژ و خروجی بیشتر نیتروژن برانگیخته باعث تولید مونوکسید کربن و اکسیژن می شود که این گازها در تولید فوتون های نور برای تولید لیزر مناسب نیستند و نمی توانند پرتو لیزر را تولید کنند. تیوب لیزر CO2 (تیوب لیزری چیست)، گاز داخل تیوب لیزر است که شامل گازهای مختلفی از جمله Kr ،Xe ،CO2 و…. است.

کیفیت تیوب‌های ساخته شده متفاوت است و این تفاوت، نتیجه ترکیب گازهای داخل آن‌ها است؛ لذا بدست آوردن ترکیب اصلی که کارخانه‌های برتری چون Reci استفاده می‌کنند تقریبا غیرممکن و جزء اسرار سازنده است.

می‌توان نتیجه گرفت شارژ تیوب لیزر درحال حاضر امکان ‌پذیر نیست؛ پس فکر شارژ کردن تیوب خود را، برای صرفه جویی در هزینه فراموش کنید و با خیال راحت اقدام به خرید تیوب لیزر نو نمایید. در خصوص جمع آوری شارژ تیوب لیزر در کشور چین این نکته را در نظر بگیرید که این کار در حالت عملی با برآورد هزینه ارسال چند هزار کیلومتری و با فرض تعویض آینه‌ها و کاتالیزور، اقتصادی نیست.

نکات تمیز کردن

لطفاً از سواب‌های پنبه ای یا دستمال‌های دیگر برای تمیز کردن شیشه‌های این قطعه یدکی تجهیزات لیزری استفاده نکنید. انجام این کار بر توان خروجی تأثیر می‌گذارد.

روش تمیز کردن استاندارد به شرح زیر است:

۱. وقتی لنز لکه شد، تیوب لیزر را خاموش کنید.

۲. از دمنده گرد و غبار هوا برای از بین بردن گرد و غبار و کثیفی روی لنز استفاده کنید.

۳. از یک سرنگ برای اسپری اتانول روی لنز استفاده کنید.

۴. پس از تبخیر اتانول، تیوب لیزر را دوباره روشن کنید.

۵. اگر روش‌های فوق مؤثر واقع نشد، به افراد حرفه‌ای نیاز است که از یک سواب پنبه آغشته به اتانول برای تمیز کردن لنز به صورت چرخشی دور از مرکز، به سمت بیرون تا لبه استفاده کنند.

کلام آخر

کیفیت تیوب‌های ساخته شده متفاوت است و این تفاوت، نتیجه ترکیب گازهای داخل آن‌ها است؛ لذا بدست آوردن ترکیب اصلی که کارخانه‌های برتری چون Reci استفاده می‌کنند تقریبا غیرممکن و جزء اسرار سازنده است. می‌توان نتیجه گرفت شارژ تیوب لیزر درحال حاضر امکان ‌پذیر نیست؛ پس فکر شارژ کردن تیوب خود را، برای صرفه جویی در هزینه فراموش کنید و با خیال راحت اقدام به خرید تیوب لیزر نو نمایید. در خصوص جمع آوری شارژ تیوب لیزر در کشور چین این نکته را در نظر بگیرید که این کار در حالت عملی با برآورد هزینه ارسال چند هزار کیلومتری و با فرض تعویض آینه‌ها و کاتالیزور، اقتصادی نیست.